ავად თუ კარგად, ის ყველასთვის საკმაოდ ცნობილია. ერეკლე დეისაძემ პირველი სკანდალური წიგნის ,,საიდუმლო სირობის „ ფურცელი უკვე გადაშალა და ახლო მომავალში ახალი წიგნითა და საზოგადოებისთვის აქტუალური ახალი პრობლემებით მოგვევლინება. საზოგადოების მხრიდან წარმოუდგენელი წინააღმდეგობისა და გამოვლენილი აგრესიიის მიუხედავად ,ის მშვიდად აგრძელებს თავსი საქმიანობას . ყველა შესაძლებელი გზით ცდილობს თავსი სათქმელი საზოგადოებას გაუზიაროს და იმედი აქვს ,რომ თუ ყველა მოინდომებს ცხოვრება გაცილებით უკეთესი იქნება.
-იმიჯი შეიცვალე და ცდილობ შენი სახელი მხოლოდ ,,საიდუმლო სირობის“ ავტორთან არ ასოცირდებოდეს. ამის მიზეზი ერეკლე დეისაძის შეხედულებების შეცვლაა თუ ეს კიდევ ერთი წინასწარ გათვლილი მარკეტინგული ნაბიჯია?
–შეხედულებები არ შემიცვლია, მაგრამ ჩემთვის უინტერესოა ,როცა მწერალი ერთი და იმავე თემაში იკეტება ,ეს ბევრს დაემართა და ვფიქრობ მკითხველისთვის მომაბეზრებელია. ის თემები რაც მე მაწუხებდა ,როგორიცაა გაზულუქებული მამაოები ,ეკლესია ,რომელიც მარკეტინგის სფეროდ არის ქცეული და სულიერებასთან აღარავითარი კავშირი არ აქვს ,ისევ რჩება ჩემთვის აქტუალურად, თუმცა ეს თემები უკვე ავსახე ჩემს პირველ წიგნში და აღარ ვაპირებ განვმეორდე. არ მინდა ჩემი სახელი კვლავ ამ თემებთან ასოცირდებოდეს. ახალ წიგნში შევეცადე მკითხველამდე სხვა პრობლემები მიმეტანა.
-შენს ბოლო წიგნში, ,,დამლაგებელი“ ,რომელიც ჯერ არ გამოსულა,ლიტერატურულ პროცესებში მიმდინარე პრობლემებს ეხები.კონკრეტულად რომელ მათგანზე მიუთითებ ?
-პრობლემა ბევრია . პირველ რიგში ის, რომ გამომცემლები ძუნწები არიან ,რაც ლიტერატურული პროცესის წინსვლას ხელს უშლის. პირადად ჩემი წიგნის გამოსვლის გადადებაც ამასთან არის დაკავშირებული – ჩემი და გამომცემლის შეთანხმება ვერ მოხერხდა ,რადგან მოგებიდან წარმოუდგენლად დაბალ პროცენტს მთავაზობენ. საბოლოოდ მივხვდი,რომ საქართველოში მწერლობით თავს ვერ შეინახავ. წიგნში იმ ცნობილი მწერლების პროტოტიპებიც მყავს წარმოჩენილი, რომლებიც დღეს ყველა წვრილმანზე წერენ, გარდა იმ პრობლემებისა, რომლებიც რეალურად არსებობს. თუნდაც ის ფაქტი რად ღირს, მწერლები ერთმანეთის წიგნების პრეზენტაციაზე ,,ალაფუშეტის“ გამო უფრო რომ დადიან, ვიდრე თავად წიგნის შესაფასებლად. რეალურად, საქართველოში ლიტერატურული კრიტიკა არ არსებობს. მწერლები ერთმანეთს პირისპირ აქებენ, ზურგს უკან კი მიწასთან ასწორებენ. ეს ის პრობლემებია, რაზეც აუცილებლად უნდა ითქვას და დაიწეროს.
–,,დამლაგებლის“ ერთერთი მთავარი პერსონჟი ქალია. ნარატივად საპირისპირო სქესის გამოყვანა მწერლისათვის რთული უნდა იყოს. ხომ არ შეეცადე ამით ქალის ფსიქოლოგია ამოგეხსნა ?
– როცა ,,საიდუმლო სირობა“ დავწერე, უკვე გადაწყვეტილი მქონდა ჩემი შემდეგი წიგნი ქალის ენით დამეწერა. ჩემს ირგვლივ ყველა რჯულის ქალი ტრიალებს და მათზე დაკვირვებამ გადამაწყვეტინა ქალის ტყავში გავხვეულიყავი და ახალ წიგნში დეისაძე ქალი ყოფილიყო. წიგნიდან ნაწყვეტების წაკითხვისას ბევრს გაუჩნდა აზრი, რომ ტექსტი სავარაუდოდ მოპარული იყო. გამოდის, რომ ჩემს დასახულს მიზანს თავი გავართვი. თუმცა, ვნახოთ ფართო მკითხველი, როგორ შეაფასებს.
– რამდენად მართებულად მიიჩნევთ ახალგაზრდა მწერლებისა და პოეტების მწერალთა კავშირში გაწევრიანებას ?
– თუ ვინმე ამ ნაბიჯს დგამს, ეს მისი საქმეა. თუმცა მე რაც შემეხება, დეისაძე ვერ წამომიდგენია მწერალთან კავშირში. როცა მე რუსთაველის პრემიაზე ვიყავი ნომინირებული, თავად მოვხსენი ჩემი კანდიდატურა. აქ პრობლემა მიდგომასთან იყო: რა კავშირშია რუსთაველი და დეისაძის ,,ნაჟღაბნი „?! ისინი, ვინც ამ კავშირში წევრიანდებიან, ჩემთვის კარიერისტები არიან. არ შეიძლება მწერალს ჰქონდეს ხელფასი იმის გამო, რომ წერს. ყველაზე ღირებული ლიტერატურა კრიზისის პერიოდში იწერებოდა, როცა მწერალს ყველაზე მეტად უჭირდა. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ვისაც ეკონომიკურად არ უჭირს, ღირებულს ვერაფერს შექმნის, თუმცა მწერლისთვის მარადიული და აფსლუტური კომფორტი საზიანო იქნება .,წარმოუდგენელია სავარძელში იჯდე, არავითარი პრობლემა გაწუხებდეს და თან რაიმე ღირებულს ქმნიდე. ასე რომ, ვისაც ეს სურს, შეუძლია მივიდეს და გაწევრიანდეს, მაგრამ პირადად ჩემთვის ეს მიუღებელია.
– არ მიგაჩნია, რომ ,,საიდუმლო სირობისა“ და შენი პოპულარობის მთავარი მიზეზი “მმკ” და შენი წიგნის გამოსვლაზე მათი რეზონანსია?
– რა თქმა უნდა. როცა ამ წიგნს ვწერდი, პირდაპირ ამ კავშირზე მქონდა გათვლა. შევეცადე, რაც შეიძლება გამეღიზიანებინა. ამისთვის საკუთარი უსაფრთხოებაც სასწორზე დავდე – დიდი შანსი იყო ქუჩაში ვინმე დამხვედროდა და მოვეკალი, თუმცა იმ დროს ეს არ მადარდებდა. მთავარი იყო ჩემი სათქმელი და ამ ადამიანების არასწორ ქცევაზე პროტესტის გამოხატვა იყო. ერეკლე დეისაძე, როგორც ,,საიდუმლო სირობის „ ავტორი მმკ -მ შექმნა, მისი წარმონაქმნია. ისინი რომ არა, მე ამ წიგნს არ დავწერდი. ჩემმა გათვლამ გაამართლა – ამ წიგნზე ალაპარაკდა როგორც საერო ისე სასულიერო ფენა, თვით პოლიტიკოსების განსჯის საგანიც კი გახდა. შესაბამისად, მიზანმა გაამართლა. ხალხმა ფიქრი დაიწყო. მე ადრეც გადავუხადე მმკ-ს მადლობა და ახლაც ვუხდი, რომ ჩემი წიგნი ასეთი პოპულარული გახადეს.
–,,ღმერთი მწამს ,მაგრამ მღვდლები არ მიყვარს“-ეს შენი სიტყვებია.რა დოგმები და საქციელი გაღიზიანებს სასულიერო პირებში?
– ეს რა თქმა უნდა ყველას არ ეხება ,100% -ში შეიძლება 10% ისეთი იყოს, რომელიც პატივისცემას იმსახურებს და ეს უმცირესობა დანარჩენებათან ერთად ერთ ტაფაში არ უნდა მოვხრაკოთ. მე ვიცნობ მამაოებს ,რომლებსაც პატივს ვცემ და მათი სიტყვის მჯერა. მაგრამ იმათი არ მჯერა, ვინც მეუბნება :,, ნეტარ არიან გლახაკნი“და თავად ჯიპში სხედან. ეს ორი რამ ურთიერთწინააღმდეგობაში მოდის. თუ ერეკლე დეისაძე ცოდვილია და დახმარება სჭირდება, ჯვრით კი არ უნდა გამომეკიდო, მოდი და ამიხსენი, რომ მე ვცდები და არასწორ გზას ვადგავარ, სწორ გზაზე დამაყენე. ახლახან მოხდა ფაქტი, როდესაც ერთ-ერთი მოძღვარი ქუჩაში კიბოიანი შვილის დედას,სანთლების გამყიდველ ქალს, აიძულებდა ეს საქმიანობა შეეწყვიტა, რადგან მისი თქმით სანთლები მხოლოდ ეკლესიაში უნდა იყიდებოდეს. ამის შემდეგ როგორ მოვისმინო მისი ქადაგება ადამიანობაზე და ჰუმანურობაზე. ასეთ ფაქტებზე თავად ეკლესია რომ გამოდიოდეს და ამხელდეს, მე გავჩუმდები და მოვუსმენ, მაგრამ ასე არ ხდება, რადგან ამათაც სახელმწიფო უმაგრებს ზურგს. ესაა მიზეზი მათი აშკარა და ზღვარსგადასული საქციელისა. ამ ყველაფერს არაფერი აქვს საერთო სიწმინდესა და სულიერებასთნ.
–სოციალლური ქსელით გავრცელდა შენი ახალი სიმღერა ,,დადექი მუხლებზე“, რომელიც შენი განცხადებით ვოვა არუთინოვს ეძღვნება.რატომ ვოვა არუთინოვი?
–ვოვა არუთინოვი არის ქართულ წიაღში წარმოშობილი ფენომენი,რომლის დავიწყებაც არ შეიძლება.პირდაპრ მოვუწოდებს მწერლებს ,მუსიკოებს, ყველა ხელოვანს, ბევრი იფიქრონ და წერონ ამ თემაზე. ეს ადამიანი ჩემს თვალში არის გმირი თავისი გამბედაობით. მასთან შედარებით ჩემი თავი არარაობა მგონია, რადგან ამ ადამიანმა კონკრეტული ნაბიჯი გადადგა რაღაც ცვლილებისათვის. იქ შეიძლება უდანაშაულო ადამიანებიც დაღუპულიყვნენ, მაგრამ მის საქციელს გლობალურ ასპექტში თუ განვიხილავთ, ჩემთვის სრულიად მისაღებია. იქ რომ რომელიმე პრეზიდენტი დაჭრილიყო, ან დაღუპულიყო, დღეს სამყარო სხვანაირი იქნებოდა.ეს ჩემთვის ტერორიზმი არ არის. ის არ იყო არც რუსეთის, არც ამერიკის აგენტი. ის იყო ერთი უბრალო ვაშლიჯვრელი ახალგაზრდა, რომელსაც დედის გარდა არავინ ჰყავდა. როცა შეხედა, ვიღაც ამერიკელები ნავთობის გამო ერაყელ ბავშვეს ხოცავდნენ, ჩაიფიქრა, რომ ამ მომენტს გამოიყენებდა და სამართლიანობის აღდგენას შეეცდებოდა. ამ მხრივ იყო ჩემთვის ეს თემა ძალიან საინტერესო. მივხვდი, რომ ამ ადამიანის მიმართ ჩემი პატივისცემა სიმღერით უნდა გამომეხატა და მიმაჩნია, რომ კარგად გამომივიდა, მიზანი მიღწეულია.
-ხარ თუ არა მუსიკალური კარიერით სერიოზულად დაინტერესებული თუ ეს უბრალოდ საკუტარი მოსაზრებების ეფექტურად გამოხატვის საშუალებაა?
– ნამდვილად, ჩემი მოსაზრებების ეფექტურად გაგმოხატვის საშუალებაა. ადრე, როდესაც ამას ლექსებით ვცდილობდი, მივხვდი, რომ ლექსი რაც არ უნდა კარგი იყოს, დაუსრულებლად შენს წაკითხულს არ მოისმენენ. ვიღაცას აუცილებლად დაამთქნარებს ადრე თუ გვიან, რადგან დამღლელია. შესაბამისად მივხვდი, რომ ჩემი სათქმელის გადმოსაცემად ყველაზე კარგი გზა მუსიკა იყო. ჩემი საყავრელი ჯგუფები : Massive Attack , Tricky სწორედ Trip-Hop -ის ჟანრის წარმომადგენლები არიან. ისინი პოლიტიკური რეჩიტატივებით გამოდიან, ტექსზე ამახვილებენ ყურადრებას და მუსიკით გამოხატავენ პროტესტს. მეც სწორედ ამ ჟანრში ვიპოვე ჩემ თავი ესაა ჩემი მოსაზრებების ყველაზე ეფექტურ გამოხატვის საშუალება. მუსიკას სერიოზულად ვეკიდები. ერთ-ორ წელიწადში შესაძლებელია ლიტერატურაში პაუზა ავიღო და მთელი დრო და ენერგია მუსიკას დავახარჯო.
-ასრულებ თუ არა სამოქალაქო პასუხისმგებლობებს?
– არ ვაპირებდი ამ შემთხვევაზე საჯაროდ მესაუბრა ,მაგრამ რადგან კითხვამ მოიტანა გეტყვით. ერთერთ საინფორმაციო საიტზე ვნახე ვიდეო. ქალაქ რუსთავში 116 წლის ქალი შიმშიილით კვდეობოდა.თუ სახელმწიფოს ფეხებზე კიდია, გამიჩნდა კითხვა ,ამ დროს მე რას ვაკეთებ მის დასახმარებლად. გავაკეთეთ პატარა live კონცერტი ,შემოსული მცირედი თანხით ვიყიდეთ საჭმელები და რუსთავში წავედით. მესამე დღეს ადგილობრივი მთავრობაც მივიდა ამ მოხუცთან. ცხადად ჩანს მათი დამოკიდებულება სოციალურად დაუცველი ფენის მიმართ .მაგრამ მე ყველას მივცემ რჩევას ,ნუ უყურებს მთავრობას,ერთ დღესაც გაიღვიძეთ და თქვით რომ ხელისუფლება არ არსებობს. ყველამ სათითაოდ შევეცადოდ მცირე წვლილი მაინც შევიტანოთ საერთო საქმეში. ჩემი სამომავლო იდეაა შევკრიბო ხელოვანები,მუსიკოსები,ყველას ვისაც ამის სურვილი ექნება და საქველმოქმედო კონცერტი ჩავატაროთ, რომლის მიზანიც ისევ და ისევ ასეთი ხალხითვის დახმარება. ხელის გაწოდება იქნება. სწორედ ამ მიზნის განხორციელებით ვარ ამჟამად დაკავებული.
-ერეკლე დეისაძე:,, ისე უნდა იცხოვრო,რომ მოგკლან და ისე უნდა მოკვდე რომ დაიბადო“ ამ გადმოსახედიდან შენი ცხოვრება ამ პრინციპს ეხმიანება?
–ჯერჯერობით ცოცხალი ვარ (იცინის). ყოველ შემთხვევაში, ვცდილობ. ეს ფრაზა, რა თქმა უნდა, ქვეტექსტს მოიცავს. თუ დააკვირდებით, იგი იესო ქრისტეს ცხოვრებას მიესადაგება. ის მოკლეს და შემდეგ ხელახლა დაიბადა. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მე ჩემს თავს მესიად ვასაღებ. არა, რა თქმა უნდა. მაგრამ ყველამ თავის ღმერთი უნდა იპოვნოს. მე ასე მესმის. პირადად მე, ის ლიტერატურაში აღმოვაჩინე: როცა ვწერ ღმერთი მე ვარ. დანარჩენს, ჩემს ცხოვრებას თუ სიკვდილს ( როგორც სახელს) საზოგადოება გადაწყვეტს.
– მადლობა, წრმატებები!